Hooggevoelige / hoogsensitieve kinderen
Hooggevoeligheid is een karaktereigenschap en geen probleem of stoornis. Het is iets dat bij een kind hoort, net zoals je oogkleur en andere delen van een karakter.
Hooggevoeligheid gekenmerkt zich door zowel emotionele als fysieke gevoeligheid.
Hooggevoelige kinderen (HSK) zijn emotioneel begaafd, zeer creatief, filosofisch, voelen veel aan, kunnen snel linken leggen en verbanden zien en zijn vaak erg wijs voor hun leeftijd.
Fysiek ervaren ze licht en geluiden heftiger, elk veranderd detail in de omgeving wordt waargenomen en elk geurtje wordt eerder opgemerkt. Kortom ze verwerken binnen gekomen prikkels dieper.
Ongeveer 15-20% van de bevolking is hooggevoelig. In een gemiddelde klas zullen dus omgerekend zeker vier tot vijf kinderen, hooggevoelig zijn.
Hooggevoeligheid is geen stoornis of diagnose!
Hoewel hooggevoeligheid wetenschappelijk erkend is, bestaat er geen officiele diagnose hoogsensitief of hooggevoeligheid. Hooggevoeligheid is niet in het DSM-V handboek opgenomen, omdat het geen stoornis is, maar een karaktereigenschap.
Toch kan een kind uit zijn kracht, diverse problemen ervaren. Hooggevoelige kinderen uit hun kracht zijn meer kwetsbaar, beïnvloedbaar, meer angstig en eerder overprikkeld. Dit kan op den duur leiden tot vermoeidheid, druk gedrag, buikpijn, ziek worden, niet naar school willen, aandacht en concentratie problemen en / of verminderde schoolprestaties.
Medische specialisten hanteren het DSM-V handboek, waarin alleen stoornissen zijn opgenomen. Een hooggevoelig kind met problemen ten gevolge van overprikkeling, kunnen daarom soms onterecht met een ASS, ADHD of ADD worden gediagnostiseerd. Immers uit onderzoek is gebleken dat hooggevoelige kinderen veel kenmerken hebben die overeenkomen met kenmerken van AD(H)D of ASS.*
Dat is jammer, want voor hooggevoelige kinderen geldt juist dat kleine aanpassingen (bijv. verbeteren van zelfbeeld, grenzen leren stellen, geven van erkenning en het juist inbouwen van rustmomenten), zorgen voor bloei en ontwikkeling! Sommige kenmerken, horend bij een stoornis verdwijnen opeens… Tevens heeft hooggevoeligheid een andere aanpak nodig dan een stoornis.
Het zou daarom fijn zijn dat (medische) specialisten op de hoogte zijn van hooggevoeligheid, voor meer erkenning en eenheid tussen therapeuten, leerkrachten en ouders.
Bestaan er gradaties in hooggevoelig zijn?
Hooggevoeligheid heb je (denk ik) in verschillende gradaties. De één is hooggevoeliger dan de ander. Net zoals andere karaktereigenschappen, die een kind tot een uniek kind maken. De één is empathischer dan de ander, de één is groter dan de ander en de één is eigenwijzer dan de ander.
Echter wanneer uw hooggevoelig kind dusdanig veel problemen ervaart in het dagelijks leven en soepel functioneren niet mogelijk is, spreken we eerder over overgevoeligheid of beter bekend over een SI-probleem.
*Jong, B.D.H. de (2010). Temperament of stoornis: Hoogsensitiviteit in relatie tot AD(H)D en PDD-NOS. Master scriptie Universiteit van Tilburg.